Ngược Dòng Nước Lũ

Ngày cuốn tiểu thuyết mới ra, Ma Văn Kháng đưa tôi một phong bì dày dán kín: “Về nhà hẵng mở”. Tôi cũng giống anh ở điểm này, không muốn người ta mở sách mình ra giữa đám đông. Chưa kịp đọc xong Ngược dòng nước lũ đã có mấy người bạn văn đánh tín hiệu trên điện thoại: “Cuốn tiểu thuyết đáng chú ý nhất năm 1999”, “Vừa thú vị vừa có nhiều điều đáng bàn lại”…

Đọc hết 560 trang sách, tôi gặp lại Ma Văn Kháng. Quả là có nhiều điều cần nói đi nói lại. Đây là chuyện tình giữa Khiêm, một nhà văn, là tổng biên tập một cơ quan xuất bản, với Hoan, người yêu văn chương, nhân viên sửa bản in thử cùng cơ quan. Giông tố trút xuống đầu họ khi Khiêm trở thành nạn nhân của thói độc đoán thiển cận của thủ trưởng ngành, thói a dua xu thời và phản trắc của những người vừa mới đây còn là bạn bè chiến hữu. Tai họa đã xé họ ra xa nhau: bên này là Khiêm, bị đình chỉ công tác mà chẳng rõ ra là một vụ cách chức, tác phẩm bị tiêu hủy một cách thô bạo, rồi bao nhiêu ghềnh thác cận kề cái chết. Bên kia là Hoan, bị đẩy vào những thăng trầm không thể lường trước, có lúc sa vào cả một đường dây buôn thuốc phiện từ miền ngược về xuôi. Nhưng rồi họ đã theo dấu nhau mà tìm được nhau, như theo dấu lông ngỗng mà tìm trong chuyện Mỵ Châu – Trọng Thủy ngày xưa…